Làng nghề gỗ Vạn Điểm nằm ở xã Vạn Điểm, huyện Thường Tín (Hà Nội). Xã Vạn Điểm hiện nay có khoảng 2.000 hộ gia đình, trong đó 70% số hộ gia đình làm nghề gỗ. Nghề gỗ là nghề chính của xã, đóng góp 70% tổng thu nhập toàn xã.
Cũng giống như các làng nghề khác, các hộ gia đình trong xã tham gia nghề gỗ với vai trò khác nhau, thường chia thành các nhóm hộ gia đình buôn bán, xẻ gỗ, gia công sản xuất và chế biến. Mỗi nhóm hộ gia đình đảm nhận một công đoạn tạo nên các mắt xích trong chuỗi cung ứng từ gỗ nguyên liệu đến sản phẩm gỗ của làng nghề.
Theo lời kể của người dân trong làng, trước đây, các cụ làm mộc ở Vạn Điểm chủ yếu làm sơn son thiếp vàng đồ mộc thờ. Vào khoảng những năm 70 của thế kỷ trước, các cụ tổ chức thành lập hợp tác xã sơn mài; những năm 80 các cụ chuyển sang làm mộc giả cổ. Bắt đầu từ những năm 90, làng mộc Vạn Điểm chuyển sang sản xuất hàng mộc cao cấp. Năm 2001, làng mộc Vạn Điểm được UBND tỉnh Hà Tây (cũ) cấp bằng công nhận làng nghề.
Nghề mộc Vạn Điểm đã có từ rất lâu đời. Ban đầu, gồm những nhóm người nhỏ đi buôn bán đồ cổ có đưa kèm các loại bàn ghế. Sau đó dần dần sửa chữa bàn ghế hỏng, tạo ra các sản phẩm theo mẫu có sẵn. Theo thời gian, làng nghề ngày càng phát triển, đáp ứng được thị hiếu người tiêu dùng. Đồ gỗ Vạn Điểm dần trở thành thương hiệu nổi tiếng trong cả nước.
Chuỗi cung ứng từ gỗ đến sản phẩm gỗ tại làng nghề Vạn Điểm bao gồm các doanh nghiệp và hộ gia đình tham gia thị trường buôn bán gỗ nguyên liệu, các hộ gia đình sản xuất, chế biến và kinh doanh sản phẩm gỗ, xưởng xẻ, hộ gia đình gia công và các hộ gia đình kinh doanh sản phẩm gỗ.
Tại Làng nghề Vạn Điểm có khoảng 8-9 doanh nghiệp tham gia thị trường cung cấp nguyên liệu gỗ cho làng nghề Vạn Điểm. Các doanh nghiệp đều có chức năng nhập khẩu, tuy nhiên chỉ khoảng 3 doanh nghiệp nhập khẩu với khối lượng lớn. Những doanh nghiệp còn lại đa phần mua gỗ từ các công ty nhập khẩu sau đó bán cho các hộ gia đình. Ngoài ra một số hộ gia đình ở xã lân cận, có kho chứa gỗ, cũng tham gia thị trường buôn bán gỗ nguyên liệu, những hộ gia đình này thường mua gỗ từ các công ty nhập khẩu với khối lượng lớn sau đó bán lẻ cho các hộ gia đình chế biến. Các công ty nhập nguyên liệu về Vạn Điểm thường với số lượng lớn (mỗi đợt từ 20 đến 30 containers) nên không thể bán hết ngay cho các hộ gia đình chế biến mà phải bán cho các hộ gia đình buôn bán gỗ ở xã lân cận làm đại lý (mỗi hộ mua từ 5-6 containers).
Theo ước tính tại Vạn Điểm có khoảng 340 hộ gia đình vừa sản xuất chế biến và kết hợp kinh doanh sản phẩm gỗ. Những hộ gia đình này đều có cửa hàng. Tuy nhiên trong số này chỉ có khoảng 30 hộ gia đình có quy mô lớn hơn các hộ khác, có thể sử dụng đến 50m3 gỗ/tháng. Còn lại những hộ gia đình khác chỉ sử dụng khoảng 5-6 m3 gỗ nguyên liệu/tháng. Ngoài ra còn nhiều hộ gia đình không có cửa hàng, chỉ sản xuất, chế biến và bán sản phẩm tại gia đình. Những hộ gia đình này thường sản xuất với quy mô nhỏ hơn (khoảng 2-3m3 gỗ/tháng). Những hộ gia đình quy mô nhỏ đều mua gỗ nguyên liệu tại địa phương từ các hộ gia đình kinh doanh gỗ nguyên liệu. Những hộ gia đình có quy mô lớn thường mua nhiều (1-2 containers) và mua trực tiếp của công ty nhập khẩu. Hầu hết những hộ gia đình này, sau khi mua gỗ đều xẻ gỗ tại xưởng xẻ. Vì thiếu mặt bằng nên các hộ gia đình sản xuất chế biến tại Vạn Điểm không trang bị máy xẻ CD.
Các xưởng xẻ tại Vạn Điểm đều là xưởng xẻ hộ gia đình, mỗi xưởng có từ 1 đến 3 máy xẻ CD. Theo ước tính tại Vạn Điểm có khoảng 15 hộ gia đình làm nghề xẻ gia công, tổng số máy xẻ tại Vạn Điểm khoảng 30 máy. Các hộ gia đình đều đầu tư máy xẻ CD, chạy tự động và có cẩu dàn để đưa gỗ vào máy. Trung bình mỗi máy xẻ tại Vạn Điểm có thể xẻ 4-5 m3 gỗ/ngày tương đương 120-150 m3 gỗ/máy/tháng như vậy tổng khối lượng gỗ chạy qua máy xẻ tại Vạn Điểm ước tính khoảng 36 đến 45 ngàn m3/năm.
Sản phẩm của người dân Vạn Điểm làm ra ngày càng đa dạng, từ sập gụ, tủ chè, bàn, ghế, giường, tủ, tranh gỗ, khay trà, gạt tàn thuốc lá, lục bình, tượng, tráp, bệ để ngà voi, chậu cảnh trang trí, vỏ đồng hồ… Mỗi sản phẩm đều mang nét riêng của hàng mộc Vạn Điểm, tạo nên một thương hiệu khó nhầm lẫn, thể hiện ở nét hình thưa thoáng, vẻ đẹp trang nhã, họa tiết, hoa văn cổ kính nhưng duyên dáng, ưa nhìn. Đặc biệt, sản phẩm được sản xuất nhiều nhất có lẽ là bàn ghế cao cấp, từ đầu làng đến cuối xã, từ trong xưởng đến ngoài sân chỗ nào cũng thấy bàn ghế cao cấp.
VỀ LÀNG
Hotline: 037 38 39 088
Email: admin@velang.vn
Website: https://velang.vn
Social Network: Facebook – Youtube – Instagram