Ở làng Mai Thượng, hộ nào không ươm tơ thì cũng trồng dâu, nuôi tằm. Theo thống kê, làng Mai Thượng có tới 60 mẫu đất trồng dâu, mỗi hộ trung bình có 3 sào dâu.
Cả làng có 370 hộ gia đình thì có tới 270 hộ nuôi tằm, 20 hộ ươm tơ, trung bình mỗi năm cung cấp cho thị trường hàng chục tấn kén. Lợi ích kinh tế của nghề này đã được dân gian tổng kết bằng câu: “nuôi lợn cả năm không bằng nuôi tằm một lứa”, bởi nó mang lại 70% thu nhập cho người dân.
Ở Hiệp Hòa, ngoài xã Mai Đình, nghề nuôi tằm ươm tơ còn phát triển ở xã Hợp Thịnh từ lâu đời. Hiện Hợp Thịnh có hơn 1.400 hộ trồng dâu nuôi tằm với khoảng trên 40 ha. Người dân nơi đây không thể nhớ rõ nghề “ăn cơm đứng” này có từ bao giờ. Từng trải qua những thăng trầm, có lúc tưởng chừng mai một, song họ vẫn kiên trì gìn giữ nghề truyền thống của cha ông để lại.
Thôn Ninh Tào là nơi có diện tích trồng dâu lớn nhất xã. Hầu như nhà nào trong thôn cũng nuôi tằm, nhà nhiều hàng chục nong, nhà ít thì vài nong. Cùng với thôn Ninh Tào, một số thôn ven sông như Đa Hội, Đồng Đạo, Hương Ninh có bãi bồi bởi phù sa sông Cầu vẫn giữ nghề trồng dâu, nuôi tằm, không chỉ bởi vùng đất ở đây rất thích hợp với cây dâu và mà còn vì nghề này đã đem lại sự no ấm cho nhiều hộ dân ven dòng sông Cầu.
Nghề trồng dâu, nuôi tằm đòi hỏi sự chăm chút chu đáo của người nuôi, như người trong thời kỳ “con mọn” nên chỉ gia đình nào thường xuyên có lao động ở nhà mới làm được nghề này. Trong đó, nuôi tằm là khâu quan trọng nhất, quyết định năng suất, chất lượng sản phẩm tơ, kén, hiệu quả kinh tế của nghề trồng dâu nuôi tằm. Nó đòi hỏi thời gian nghiêm ngặt, quy trình chặt chẽ, lao động nhẹ nhàng và có kỹ thuật cao. Bởi khi tằm trải qua các giai đoạn trưởng thành với 4 thời kỳ ngủ, tằm bắt đầu ăn rỗi.
Kinh nghiệm của người nuôi tằm cho rằng, để tằm nhả tơ, đóng kén đều thì thường phải đảm bảo 2h cho tằm ăn một lần sau khi đã hết các thời kỳ ngủ. Một khâu không kém phần quan trọng đó là khi tằm chín vàng, được bắt lên né đóng kén phải thật nhanh tay để tằm tránh khỏi cay mắt.
Ở Mai Thượng, người nuôi tằm luôn đoàn kết, hỗ trợ nhau và được thể hiện rõ nét ở việc chỉ cần gọi một câu là hàng xóm, láng giềng đến bắt né giúp như một sự thỏa thuận bằng miệng, nhà nào cần giúp là giúp ngay. Ngoài ra, khâu cuối cùng để có sản phẩm đạt chất lượng là khi tằm đang đóng kén, người nuôi phải “hong nắng” và “sưng sấy” sao cho kén khô, thơm và khi ươm kén không bị tan, cho sợi tơ vàng óng, thuận lợi cho người ươm tơ.
Trồng dâu – nuôi tằm – ươm tơ là sự gắn kết hài hòa, không thể tách rời, tằm vàng chỉ ăn lá dâu và chỉ con tằm ấy mới nhả sợi tơ vàng óng, mềm mại, mát rượi. Điều này, người dân làng Mai Thượng biết rõ hơn ai hết nên đã rất chú trọng đến khâu trồng dâu. Lá dâu phải sạch, không được trồng gần ruộng trồng thuốc lào, ớt hay cây trồng khác mà có hơi mùi thuốc sâu là coi như lá dâu ấy không đảm bảo chất lượng.
Với tiềm năng, thế mạnh của làng nghề, trong thời kỳ hội nhập quốc tế sâu rộng hiện nay, nghề trồng dâu nuôi tằm đang đứng trước cơ hội về mở rộng hợp tác đầu tư sản xuất cho người dân, doanh nghiệp trong và ngoài nước; qua đó, tạo ra sản phẩm độc đáo từ tơ tằm và tăng giá trị cho ngành dệt may Việt Nam; đồng thời nâng cao vị thế làng nghề, tăng thu nhập cho người dân nơi đây, góp phần gìn giữ và phát triển làng nghề theo hướng bền vững.
VỀ LÀNG
Hotline: 037 38 39 088
Email: admin@velang.vn
Website: https://velang.vn
Social Network: Facebook – Youtube – Instagram