Làng Trà Đông, xã Thiệu Trung – Thiệu Hóa – Thanh Hóa là nơi lưu giữ và phát huy nghề đúc đồng truyền thống. Nơi đây, những nghệ nhân với tài năng và tâm huyết của mình đã làm nên linh hồn cho một vùng đất giàu truyền thống.
Làng Trà Đông còn gọi là làng Chè,có nghề đúc đồng là nghề truyền thống của vùng từ trước thế kỉ 17 và được các thế hệ nghệ nhân trong làng lưu giữ tới bây giờ.
Truyền thuyết kể lại, từ thời nhà Lý, dòng họ Vũ đưa nghề đúc đồng về cho làng Trà Đông. Bởi vậy, ở làng có câu ca “Đất họ Lê – nghề họ Vũ”. Nhưng cũng có thuyết cho rằng, nghề đúc đồng ở làng Chè là do ông Khổng Minh Không truyền nghề. Đến thời Tự Đức (1848 – 1883) dân phường đúc đồng Trà Đông lập đền thờ thánh Khổng Minh Không, vị Tổ sư nghề đúc đồng ở nước ta.
Hiện nay, với sự tham gia hoạt động nhiệt tình của các nghệ nhân cao niên kèm cặp những nghệ nhân trẻ trong làng tạo nên sự tinh tế của sản phẩm đúc đồng truyền thống pha lẫn sự sắc sảo và độc đáo.
Làng đúc đồng Trà Đông chuyên đúc các sản phẩm đáp ứng đầy đủ nhu cầu của người dân địa phương. Giá rẻ nhất một sản phẩm đồng khoảng 250.000 đồng, có những sản phẩm giá tới vài trăm triệu đồng, phần lớn phục vụ cho lễ hội, chùa, đền và khách đặt hàng như: Tượng đồng, lư đồng, trống đồng…
Thành phẩm đồng đúc có thể gồm nhiều loại: Đồ mỹ nghệ, đồ tế khí hay đồ phụ tùng máy móc công nghiệp. Sản phẩm đồng của làng Trà Đông tiêu thụ khá mạnh, ngoài các vật dụng bằng đồng, các nghệ nhân còn “chế biến” cầu kì thành những thứ trang trí mỹ nghệ đẹp mắt trong nhà.
Đồng dùng để nấu và tạo sản phẩm không chỉ là quặng đồng mà là hàng đồng nát hay đồ đồng cũ đã bị hư hỏng. Người dân mua ở các địa phương khác đem về tái chế hoặc của khách đem đến đặt hàng. Các nghệ nhân cho vào nồi đúc rồi đốt lò, sau đó đổ đồng vào khuôn tạo sản phẩm, nhiệt độ trong lò lúc nào cũng phải ở khoảng 500 – 700ºC. Do giá cả vật liệu đồng đắt nên làng nghề Trà Đông phần lớn làm theo khách đặt hàng. Một số gia đình có quy mô lớn thường đầu tư vốn làm sản phẩm rồi đem bán rộng rãi trong huyện và các tỉnh khác.
Từ xưa đến nay, làng nghề đúc đồng Trà Đông thường sản xuất theo đơn vị gia đình. Mỗi hộ là một đơn vị sản xuất độc lập, chịu trách nhiệm sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Về mặt kỹ thuật, làng nghề đúc đồng Trà Đông đều thực hiện các công đoạn tương tự nhau: Công đoạn làm khuôn; công đoạn đúc; công đoạn nguội, công đoạn đánh bóng và nhuộm sản phẩm. Kỹ thuật sản xuất chủ yếu vẫn là thủ công từ khâu làm khuôn đến sấy, đúc, rót… và được “cha truyền, con nối” qua nhiều thế hệ. Nghề đúc đồng được coi là nền kinh tế chủ lực của mỗi hộ gia đình, vì vậy, qua bao thăng trầm, làng nghề đúc đồng Trà Đông vẫn tồn tại và phát triển đến ngày hôm nay.
Dưới bàn tay khéo léo và tài hoa, các nghệ nhân đã phục dựng các sản phẩm truyền thống như: trống đồng, tượng nhân vật lịch sử, lư hương, chuông cổ… theo kiểu dáng xưa. Ở Trà Đông, nhiều hộ gia đình nhờ nghề truyền thống đã phát triển kinh tế, mở mang nghề truyền thống của quê hương.
VỀ LÀNG
Hotline: 037 38 39 088
Email: admin@velang.vn
Website: https://velang.vn
Social Network: Facebook – Youtube – Instagram
